Phân biệt sự khác nhau giữa Retinoid với Retinol và cách lựa chọn loại phù hợp

Bất kỳ ai quan tâm đến các sản phẩm chăm sóc da chống lão hóa ít nhiều đều đã nghe qua hai thành phần hoạt tính này. Chúng đọc nghe giống nhau và đều là các dạng của vitamin A. 

Nhưng thực sự chúng khác nhau như thế nào? Và quan trọng hơn, chúng có thể làm gì cho làn da của bạn? 

Retinoid và Retinol

Retinoid là một thuật ngữ chung để chỉ toàn bộ GIA ĐÌNH của các dẫn xuất vitamin A, bao gồm các sản phẩm nhẹ không kê đơn và loại mạnh để điều trị theo toa của bác sĩ da liễu.

Các loại retinoid khác nhau bao gồm

• Retinol Esters (Este Retinol)
• Retinol
• Retinaldehyde
• Retinoic Acid Esters (Este Axit Retinoic)
• Adapalene
• Tretinoin
• Tazarotene
• Trifarotene
• Isotretinoin

Thông thường, việc sử dụng retinoid thường xuyên có thể mang lại cho bạn những cải thiện như ít nếp nhăn hơn, da săn chắc hơn, da đều màu hơn và ít nổi mụn hơn.

Retinol là loại retinoid phổ biến nhất và được bán không cần kê đơn. Các bác sĩ da liễu thường gọi retinol là thành phần chống lão hóa “tiêu chuẩn vàng” vì nó được phổ biến rộng rãi và có nhiều thập kỷ nghiên cứu chứng minh hiệu quả của nó.

Điều đó có nghĩa là bạn chỉ nên gắn bó với retinol hoặc có đáng để thử một trong các loại retinoid khác không?

Để có thể trả lời câu hỏi này, bạn cần hiểu cách retinoid chuyển đổi thành vitamin A.

Quá trình chuyển đổi Retinoid

Da của bạn CHỈ có thể sử dụng dạng hoạt chất của vitamin A là Retinoic Acid (axit retinoic).

Retinoic Acid liên kết với các thụ thể retinoid trong cơ thể chúng ta, nơi nó bình thường hóa quá trình phục hồi và đổi mới tế bào da. Đây là cách retinoid hoạt động kỳ diệu trên các đường nhăn, đốm đen và nhiều hơn thế nữa!

Retinoid mạnh nhất, bao gồm tretinoin và isotretinoin, là loại retinoic acid tinh khiết. Vì vậy, chúng là retinoid có hoạt tính sinh học mạnh nhất và sẽ bắt đầu thay đổi làn da của bạn ngay lập tức (mặc dù các tác dụng phụ có thể đáng kể). Đây là lý do tại sao phương pháp điều trị bằng retinoic acid phải theo toa thuốc của bác sĩ da liễu.

Những loại retinoid không kê đơn, nhẹ hơn phải được chuyển đổi thành retinoic acid bởi các enzym trong da của chúng ta trước khi chúng ta thực sự có thể nhận được lợi ích của chúng. Theo sơ đồ trên, điều này có thể xảy ra trong một, hai hoặc ba bước.

• Một bước: Retinaldehyde là tiền thân trực tiếp của retinoic acid.
• Hai bước: Đầu tiên Retinol chuyển thành retinaldehyde, và sau đó từ retinaldehyde thành retinoic acid.
• Ba bước: Các Retinol Ester chuyển thành retinol, sau đó từ retinol thành retinaldehyde, và cuối cùng từ retinaldehyde thành retinoic acid.

Hợp chất càng gần với retinoic acid thì càng dễ dàng chuyển đổi và càng trở nên hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, tỷ lệ chuyển đổi cũng có thể khác nhau tùy thuộc vào từng người (một số người chuyển đổi retinoid thành retinoic acid nhanh hơn những người khác). Các yếu tố khác bao gồm nồng độ của thành phần hoạt tính và liệu nó có bị phân hủy hay không (một số retinoid không ổn định).

Các loại Retinoid nhẹ, không cần kê đơn

Retinol Ester

Retinol ester là loại retinoid dịu nhẹ nhất, chúng cần được chuyển đổi ba lần trong da của chúng ta trước khi chúng hoạt động. Điều này làm cho chúng trở thành một lựa chọn tốt cho da nhạy cảm, da dễ bị kích ứng và bất kỳ ai mới sử dụng retinoid vì chúng không có khả năng gây kích ứng.

Không phải tất cả các retinol ester đều như nhau. Hiệu quả nhất là retinyl propionate, đã được chứng minh ở nồng độ cao hơn làm giảm nếp nhăn và sắc tố da. Kế đến là retinyl palmitate, với một số lợi ích đối với tác hại của ánh nắng mặt trời và làm dày da.

Các retinol ester khác như retinyl acetate và retinyl linoleate, yếu hơn và được sử dụng tốt nhất khi kết hợp với nhau hoặc kết hợp với retinoid mạnh hơn.

Một số sản phẩm tiêu biểu của dạng retinoid này là Shani Darden Texture Reform (retinyl palmitate), A313 Vitamin A Pommade (retinyl palmitate nồng độ cao), Vivant Skin Care Derm-A-Gel (retinyl propionate) và Joanna Vargas Daily Serum (retinyl palmitate).

Retinol

Retinol là loại retinoid không kê đơn phổ biến nhất, trải qua hai lần chuyển đổi trước khi nó hoạt động. Điều đó có nghĩa là bạn đang nhận được một dạng vitamin A hiệu quả hơn là các retinol ester. Trên thực tế, retinol đã được chứng minh là có thể gây ra những thay đổi trên da tương tự như axit retinoic mặc dù có thể mất thêm một chút thời gian để đạt được điều đó. So với axit retinoic, retinol yếu hơn khoảng 10 đến 20 lần.

Nghiên cứu cho thấy retinol có thể cải thiện đáng kể các nếp nhăn, dù là do tác hại của ánh nắng mặt trời hay do tiến trình lão hóa bình thường. Nó cũng có thể giúp làm mờ vết thâm nám, cải thiện độ đàn hồi của da và làm mịn kết cấu da thô ráp.

Nhược điểm là retinol có thể làm khô và kích ứng đối với một số người, mặc dù không bằng loại retinoid mạnh hơn như tretinoin. Tuy nhiên, bằng cách sử dụng phù hợp (thay đổi từ từ, ban đầu dùng thưa, sau đó tăng dần lên để da quen dần) thì ngay cả làn da nhạy cảm cũng có thể được huấn luyện để dung nạp retinol.

Bạn có thể thử qua The Ordinary Retinol 1% in Squalane, The Inkey List Retinol 1%, Lixirskin Night Switch Retinol 1%, Drunk Elephant A-Passioni, The Ordinary Retinol 0.5% in Squalane, Shani Darden Retinol Reform, The Ordinary Retinol 0.2% in Squalane và Dermalogica Overnight Retinol Repair 1%.

Retinaldehyde

Retinaldehyde, còn được gọi là retinal, là tiền thân trực tiếp của retinoic acid - có nghĩa là nó được da của chúng ta chuyển đổi trực tiếp thành vitamin A hoạt động. So với retinol, nó chuyển đổi nhanh hơn 11 lần. Do đó, retinaldehyde có thể tạo ra những thay đổi trên da tương đương với retinoic acid.

Retinaldehyde đã được chứng minh là có hiệu quả tương tự như retinoic acid để điều trị da do tác hại của ánh nắng mặt trời, với ít tác dụng phụ hơn. Các nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng nó cải thiện độ dày và độ đàn hồi của da, phục hồi tác hại của tia UVA và (kết hợp với Hyaluronic Acid) làm giảm nếp nhăn, nếp gấp rãnh mũi má và vết chân chim. Retinaldehyde cũng đặc biệt hiệu quả đối với mụn trứng cá, vì nó có khả năng kháng khuẩn và giúp điều chỉnh sự thay đổi tế bào.

Bạn có thể bị khô và kích ứng da khi sử dụng retinaldehyde, nhưng không ở mức độ như khi sử dụng retinoic acid nguyên chất.

Một số loại retinaldehyde có trên thị trường như Osmosis MD Renew Advanced Retinal Serum (0.15% retinaldehyde), Avène TriAcnéal Night Smoothing Lotion (0.1% retinaldehyde), Osmosis MD Correct Preventative Retinal Serum (0.075% retinaldehyde), Osmosis MD Calm Gentle Retinal Serum (0.0375% retinaldehyde) và Arcona Advanced "A" Serum.

Retinoic Acid Ester

Đây là một thế hệ retinoid mới đang xuất hiện trong ngày càng nhiều sản phẩm. Mặc dù chưa có nhiều dữ liệu về chúng, nhưng chúng cho thấy hứa hẹn hoạt động mạnh hơn retinol mà không gây kích ứng.

Một trong những loại retinoic acid ester là retinyl retinoate. Nó biến đổi thành cả retinoic acid và retinol, làm cho nó hoạt động chỉ trong một bước (giống như retinaldehyde), cũng như sẽ hoạt động mạnh hơn sau đó, khi retinol được chuyển đổi. Cho đến nay, các nghiên cứu cho thấy retinyl retinoate hỗ trợ tổng hợp collagen gấp 8 lần so với retinol. Nó cũng hiệu quả hơn để điều trị nếp nhăn và hoạt động trên mụn trứng cá nhẹ đến trung bình bằng cách chống lại vi khuẩn và giảm sản sinh bã nhờn. Retinyl retinoate thường được dung nạp tốt và ít gây kích ứng hơn các loại retinoid khác.

Một loại retinoic acid ester khác là hydroxypinacolone retinoate (HPR), mà bạn có thể quen gọi là "granactive retinoid" (một thuật ngữ được phổ biến bởi The Ordinary và The Inkey List). Granactive retinoid đơn giản là một phức hợp bao gồm HPR, hoạt chất, theo tỷ lệ 1:10 với dung môi, dimethyl isosorbide. Vì vậy, khi bạn thấy phần trăm retinoid hoạt tính, hãy lưu ý rằng bạn cần chia cho 10 để có được nồng độ thực tế của HPR.

Vì HPR liên kết trực tiếp với các thụ thể retinoid nên hoạt động của nó tương tự như retinoic acid tinh khiết. Nhưng nó không chỉ ít gây kích ứng hơn tretinoin mà còn ít gây kích ứng hơn retinol 0,5%. Gần như tất cả các nghiên cứu đều đến từ nhà sản xuất cho thấy HPR làm giảm đáng kể nếp nhăn, đồi mồi và tác hại của ánh nắng mặt trời. Một nghiên cứu khác cho thấy nó có mức độ biểu hiện gen lớn hơn retinol.

Lưu ý: HPR được bán không cần kê đơn ở Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Úc, nhưng không còn được bán ở Canada, nơi nó hiện đang được coi là một loại thuốc.

Các sản phẩm có chứa retinoic acid ester là Verso Super Facial Serum (retinyl retinoate), The Inkey List Retinol (Granactive Retinoid 0.5%), The Ordinary Granactive Retinoid 2% in Squalane, The Ordinary Granactive Retinoid 2% Emulsion, The Ordinary Granactive Retinoid 5% in Squalane, CyberDerm Retin+Erase (Granactive Retinoid 10%).

Adapalene

Adapalene, gần đây đã được bán tự do ở Mỹ, là một retinoid tổng hợp liên kết có chọn lọc với một số (nhưng không phải tất cả) các thụ thể retinoid trong da của chúng ta. Điều đó có nghĩa là nó không cần phải chuyển đổi thành retinoic acid trước khi hoạt động.

Tuyên bố nổi tiếng chính của nó là điều trị mụn trứng cá. Một trong những phân tích tổng hợp lớn nhất đã phát hiện ra rằng adapalene hiệu quả hơn tretinoin và được dung nạp tốt hơn. Nó hoạt động bằng cách bình thường hóa quá trình sừng hóa, giảm viêm và ức chế sự hình thành microcomedone (tiền thân của mụn trứng cá). Adapalene cũng được tìm thấy để điều trị các dấu hiệu lão hóa da do ánh nắng mặt trời, bao gồm cả nếp nhăn.

Mặc dù ít gây kích ứng hơn tretinoin, nhưng adapalene có thể gây khô da, bong tróc da, mẩn đỏ và châm chích, đặc biệt là trong vài tháng đầu điều trị.

Adapalene có trong Differin Adapalene Gel 0.1%, ProactivMD Adapalene Gel 0.1% và La Roche-Posay Effaclar Adapalene Gel 0.1% Acne Treatment.

Các loại Retinoid mạnh, cần phải được bác sĩ da liễu kiểm tra và kê đơn

Adapalene

Adapalene cũng là một loại thuốc kê đơn. Mặc dù công thức 0,1% được bán không cần kê đơn ở Mỹ, bạn sẽ cần đơn thuốc cho nồng độ 0,3% mạnh hơn. Ở Anh, Canada và Úc, tất cả các nồng độ của adapalene chỉ được cung cấp theo đơn.

Nhắc lại, adapalene chỉ nhắm đến một số thụ thể retinoid, không giống như tretinoin và isotretinoin. Nó có hiệu quả nhất là điều trị mụn trứng cá, nhưng cũng có thể giúp làm mờ nếp nhăn và tác hại của ánh nắng mặt trời. Nó cũng ít gây kích ứng hơn tretinoin.

Tretinoin

Thường được biết đến với tên gọi Retin-A, tretinoin là retinoic acid tinh khiết. Vì vậy, nó không cần phải chuyển đổi khi tiếp xúc với da của bạn và có tác dụng ngay lập tức. Tretinoin mạnh hơn retinol khoảng 20 lần.

Tretinoin đã chứng minh khả năng làm giảm nếp nhăn đáng kể bằng cách phục hồi sự hình thành collagen và ức chế sự suy thoái collagen. Nó cũng làm căng da, làm mịn da thô ráp, làm mờ các đốm nâu và vết nám, giảm sạm da. Ngoài ra, tretinoin cũng điều trị mụn trứng cá vì nó làm chậm quá trình sừng hóa và cho phép bã nhờn chảy ra mà không bị tắc nghẽn.

Thật không may: kích ứng da, khô, bong tróc, mẩn đỏ và thậm chí sưng tấy là những tác dụng phụ thường gặp của tretinoin. Ngoài ra còn có nguy cơ viêm do tretinoin có thể dẫn đến tăng sắc tố.

Tazarotene

Tazarotene là retinoid bôi tại chỗ mạnh nhất, và giống như adapalene, nó có tính chọn lọc thụ thể. Nói cách khác, nó chỉ liên kết với một số thụ thể retinoid của chúng ta, nơi nó trở nên hoạt động ngay lập tức (không cần các bước chuyển đổi).

Nó được biết đến nhiều nhất với cái tên Tazorac, một loại thuốc kê đơn cho bệnh vẩy nến và mụn trứng cá. Người ta đang xem xét liệu nó có tốt hơn adapalene cho mụn trứng cá hay không (một số nghiên cứu nói rằng nó tốt hơn, những người khác nói rằng nó có thể so sánh được), nhưng nó hoạt động tốt hơn tretinoin. Ngoài ra, nó có thể làm giảm nếp nhăn, mờ nám, thu nhỏ kích thước lỗ chân lông và làm dày lớp biểu bì.

Giống như tretinoin, tazarotene có liên quan đến tình trạng khô da, mẩn đỏ và kích ứng. Do hiệu lực của nó, nó có xu hướng gây khó chịu hơn adapalene.

Trifarotene

Trifarotene là retinoid mới nhất trong nhóm. Nó khác với adapalene và tazarotene vì nó chỉ nhắm vào một thụ thể retinoid phổ biến nhất được tìm thấy trên da của chúng ta. Do đó, nó nhẹ nhàng hơn so với các loại retinoid kê đơn khác.

Cho đến nay, nó đang được quảng cáo như một loại thuốc trị mụn trứng cá. Nghiên cứu chỉ ra rằng nó làm giảm các tổn thương do mụn viêm nhiễm cả trên mặt cũng như ngực, vai và lưng.

So với tretinoin và thậm chí là adapalene, nó không gây kích ứng bằng. Vì vậy, nếu bạn có làn da nhạy cảm và gặp khó khăn trong việc dung nạp các liệu pháp điều trị mụn theo toa, nó chắc chắn đáng để thử.

Isotretinoin

Isotretinoin, còn được gọi là Accutane, là một loại retinoid kê đơn mà bạn dùng bằng đường uống. Giống như tretinoin bôi tại chỗ, nó bao gồm retinoic acid tinh khiết.

Các bác sĩ kê đơn isotretinoin để điều trị mụn trứng cá nặng không đáp ứng với các loại thuốc khác. Nó hoạt động bằng cách giảm đáng kể sản xuất bã nhờn, làm chậm quá trình bong tróc tế bào da và làm cho các ống dẫn bã nhờn trở nên không thích hợp với vi khuẩn mụn.

Tuy nhiên, isotretinoin có liên quan đến nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng. Trong số đó có viêm môi, mệt mỏi, chàm, đau đầu, đau khớp, rối loạn xương và thiếu máu. Người dùng cũng có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm, tự tử và bệnh viêm ruột cao hơn.

Kết luận

Bây giờ bạn đã biết sự khác biệt giữa retinoid và retinol, cũng như TẤT CẢ các thành viên khác nhau của gia đình retinoid.

Có rất nhiều điều cần nhớ ở đây. Vì vậy, Miky's Home tóm lược lại cho dễ nhìn theo hình bên dưới.

Bạn đã dùng thử retinoid chưa, và tác dụng của nó đối với làn da của bạn như thế nào?